20 criteria voor een echte Finse sauna

Voor het eerst hebben de saunameesters van het Saunameestersgilde (Saunamestari Kilta) de kenmerken van de Finse saunatraditie gedefinieerd, 20 criteria voor een echte Finse sauna.

Het belangrijkste is een temperatuur van meer dan 70 graden en de mogelijkheid om een goede ‘löylyä’ te creëren.

YLE – TEEMU KAMMONEN – 19.4.2023

Iedereen kent sauna’s, maar waar kent men een echte Finse sauna?
Deze week kregen we antwoord op deze vraag van het Saunameestersgilde, dat na lang werken een definitie van de Finse saunacultuur heeft gepubliceerd.

– “Er zijn lange tijd verschillende definities van sauna en Finse sauna gebruikt. Ons doel is de Finse saunacultuur te behouden, zodat deze de komende 50 jaar hetzelfde blijft”, aldus Pekka Paasonen.

Een weloverwogen lijst
Het saunameestersgilde is een vereniging die als doel heeft de specifieke Finse saunacultuur en -tradities te behouden. Het gilde, dat sinds de jaren negentig actief is, heeft daar maanden aan gewerkt.

– “We hebben zorgvuldig nagedacht over de formulering om de Finse traditie te behouden. In sauna’s zijn mensen geboren en gestorven. Graan is er gedroogd. Deze dingen zijn veranderd, maar we willen de traditie respecteren”, zegt Paasonen.

– “Iedereen kan van de sauna genieten zoals hij wil. Het is niet gebonden aan 70 graden, 100 graden of 50 graden. Maar volgens de Finse traditie is de sauna 70-100 graden en moeten de kachelstenen heet zijn. Ik accepteer een ruimte van 50 graden niet als sauna.” zegt Paasonen.

Aan het eind van dit artikel vindt u een lijst met de criteria van een Finse sauna.

Volgens de voorzitter van het Saunameestersgilde is een voldoende traditionele sauna een sauna die aan driekwart van deze criteria voldoet.

Een nieuwe aanbeveling voor de banken
Essentieel voor een sauna in de Finse traditie is dat de kachel heet is. Een van de belangrijkste nieuwe richtlijnen in de programmering van het gilde is de hoogte van de banken.

Volgens een recente aanbeveling mag de afstand tussen de bovenste bank en het plafond niet meer dan 110 centimeter bedragen, en 120 centimeter in een rooksauna. Ook de voetenplaats moet zich boven de kachelstenen bevinden.

– “Dit is de beste manier om te voldoen aan de wet van het vuur. De warme lucht stijgt, dus te hoge plafonds verbranden onnodig energie om de saunaruimte te verwarmen. Laten we die warmte gebruiken waar ze is,” zegt Paasonen.

Voor wie de sauna niet voldoet aan de door het gilde aanbevolen criteria, heeft Paasonen goed nieuws:

– Iedereen mag bouwen wat hij wil, maar dit zijn de kenmerken van een sauna in de Finse saunatraditie.

– Iedereen is vrij om van de sauna te genieten op de manier die hem het beste past. Het is een plek om lichaam en geest te reinigen.

Criteria voor een Finse sauna – 20 criteria voor een echte Finse sauna

Saunaruimte
De wanden en het plafond zijn meestal van hout of houten lambrisering.
De sauna heeft meestal een raam.
De grootte van de sauna moet worden afgestemd op de behoefte aan het aantal personen.
Het water wordt uit de saunaruimte afgevoerd.

Warmte en vochtigheid
De temperatuur in de saunaruimte bij het nemen van een sauna bedraagt ongeveer 70-100 °C, gemeten ter hoogte van het hoofd van de persoon.
Tijdens de sauna kunnen de vochtigheid en het warmtegevoel worden verhoogd door stoom te creëren door water op de stenen te gieten.

Kachel
Metalen constructie, gemetseld of gestapeld.
De stenen van de kachel worden meestal verwarmd door elektriciteit of brandhout.
Het vermogen van de kachel wordt correct gekozen, afhankelijk van het volume van de sauna en de binnenmaterialen.
Een houtkachel gebruikt droog brandhout.

Banken
Hoogte: afstand van de bovenste bank tot het plafond niet groter dan 1,1 m (1,2 m voor rooksauna’s) en de basis boven het stenen oppervlak van de kachel.
De banken zijn van hout.

Ventilatie
Er moet voor voldoende ventilatie worden gezorgd.
Er moet een voldoende toevoer van lucht voor de houtkachel zijn.
Regelbare kleppen worden aanbevolen (energie-efficiëntie).

Reinheid en water
Reinheid van de sauna is een voorwaarde voor een aangename sauna ervaring.
Gebruik schoon, warm water.

Veiligheid
Bij de keuze van de bouwmaterialen wordt gelet op de brandveiligheid.
De sauna’s moeten veilig en toegankelijk zijn voor mensen met beperkte mobiliteit en visuele beperkingen.
Adequate verlichting is een voorwaarde voor veilig bewegen in de sauna. Indirecte verlichting wordt aanbevolen.